Actueel / lexicon / wanbetalers /
Het woord ‘wanbetaler’ heeft een negatieve lading door het ‘wan’ dat er aan voorafgaat. Het woord draagt een oordeel in zich, terwijl een betalingsachterstand lang niet altijd zo’n oordeel rechtvaardigt. Wie een betalingstermijn overschrijdt kan een wanbetaler zijn maar noodzakelijk is dat allerminst.
Bij een betalingsachterstand die veroorzaakt wordt door opzet is het gebruik van het woord ‘wanbetaler’ wel geoorloofd. Maar ook in dat geval kan nog onderscheid gemaakt worden in de ernst van de achterliggende motieven. Een wanbetaler die in het geheel niet de bedoeling heeft om te betalen en die denkt ongestraft het ene na het andere slachtoffer te maken is van een heel ander kaliber dan een wanbetaler die opzettelijk te laat betaalt omdat zijn eigen debiteuren zich daaraan ook schuldig maken. In het eerste geval is er sprake van misbruik van vertrouwen en in het laatste is er sprake van een slechte betalingsmoraal. Beide soorten van wanbetaling zijn te veroordelen en hebben negatieve gevolgen voor degenen die er mee te maken krijgen.
Te laat betalen van facturen komt ook voor zonder dat daarbij opzet in het spel is. Wanneer het betalen van een zakelijke factuur door een slechte administratie uitblijft is dat verwijtbaar en kan van wanbetaling gesproken worden: van een professionele organisatie mag verwacht worden dat de betaling van facturen op orde is. Als betalingsachterstanden ontstaan door betalingsonmacht wordt het soms al lastiger om te spreken over wanbetaling. Als bijvoorbeeld een kleine ondernemer door zijn belangrijkste afnemer niet op tijd wordt betaald en daardoor zelf niet op tijd kan betalen, kan er moeilijk van wanbetaling worden gesproken. In het genoemde voorbeeld is er sprake van een ‘domino-effect’: de ene betalingsachterstand veroorzaakt de andere en tezamen leiden dit soort betalingsachterstanden jaarlijks tot miljarden euro’s schade en meerdere faillissementen van voornamelijk kleinere bedrijven.
Door middel van het Stichting Toezicht Zakelijke betalingsverkeer (TZB) registreren de in dit register samenwerkende zakelijke partijen de betalingsachterstanden waarmee zij te maken hebben. Het TZB is onafhankelijk van de registrerende en geregistreerde partijen: het stelt de samenwerkende partijen alleen in staat informatie met elkaar te delen. Daarbij worden debiteuren de noodzakelijke waarborgen geboden om registratie te voorkomen. Deze onafhankelijkheid betekent dat het TZB geen oordeel velt over de al dan niet verwijdbaarheid van een betalingsachterstand. Het registreert de betalingsachterstand slechts met het doel fraude, misbruik, de gevolgen van het ‘domino’-effect te voorkomen en de zakelijke betalingsmoraal te verbeteren. Vandaar dat niet het woord ‘wanbetaler’ wordt gebruikt maar alleen het neutrale ‘betalingsachterstand’.
De werking van het TZB is gebaseerd op de samenwerking tussen de deelnemende partijen die elkaar door middel van het register waarschuwen voor bedrijven die betalingsachterstanden hebben. Een neveneffect van de registratie is dat bedrijven willen voorkomen dat ze geregistreerd worden: registratie brengt imagoschade en vermindering van kredietwaardigheid mee. Het TZB geeft aan de samenwerkende bedrijven die er aan deelnemen inzicht in de actuele geregistreerde betalingsachterstanden. Hierdoor beschikken deze bedrijven over informatie waarmee zij voorkomen dat zakelijke banden worden aangaan met onbetrouwbare zakelijke partijen. Het TZB maakt het ook mogelijk bestaande zakelijke partners te monitoren op het ontstaan van betalingsachterstanden. Hierdoor worden ook weer problemen voorkomen. Ten slotte is er het Steunvordingenregister: hiermee kunnen samenwerkende partijen een debiteur confronteren met een serieus te nemen faillissementsaanvraag en in het uiterste geval daadwerkelijk een faillissement aanvragen.
Als u geïnteresseerd bent in deelname aan het TZB kunt u zich via deze link aanmelden voor een simulatieomgeving, waarbij u zelf met de mogelijkheden van het register kunt kennis maken. Na deze kennismaking kunt u geïnformeerd besluiten om zich aan te melden voor de verificatieprocedure die voorafgaat aan de deelname aan het register. Als uw onderneming aan de voorwaarden voldoet voor deelname wordt u toegelaten als deelnemer aan het TZB.
Blijf geïnformeerd met onze jaarlijkse rapportages